روش های انجام یک مصاحبه خبری را بشناسید

روش های انجام یک مصاحبه خبری را بشناسید

بخش دوم؛

اگر شما هم از علاقمندان به خبرنویسی هستید، با بخش دوم انجام یک مصاحبه خبری همراه باشید.

فن مصاحبه از اواخر قرن نوزدهم از ایالات متحده به انگلستان وارد شد و به عنوان یکی از بخش‌های روزنامه نگاری نوین، دنیای رسانه‌ها را دگرگون کرد. بدین ترتیب حرفه روزنامه نگاری از وضعیتی کسالت آور که تنها بعضی از افراد جدی آن را می‌پسندیدند، خارج و به ابزاری پویا برای آگاهی و سرگرمی مردم بدل شد.

همگام با پیشرفت روزنامه نگاری در قرن بیستم، بر اهمیت مصاحبه افزوده شد. البته هنوز روزنامه‌نگاران در نقش مشاهده کننده و ثبت کننده وقایع حضور دارند و از رویداد‌های گوناگون خبر تهیه می‌کنند.

در هر حوزه مطبوعات، مصاحبه راهی برای جلب توجه افراد به اخبار و رویداد‌ها است. مصاحبه با مشاهیر در مورد زندگی شان سبب ارضای حس کنجکاوی خوانندگان می‌شود. علاوه بر این، مصاحبه ابزاری است که روزنامه نگار به واسطه آن به جمع آوری اطلاعات می‌پردازد. مصاحبه با متخصصان و افراد برجسته بر درجه اعتبار و اهمیت نوشته می‌افزاید. مصاحبه با افرادی که در بطن یک حادثه حضور داشته اند، مانند شاهدان عینی یک تصادف دلخراش یا نجات یافتگان یک سانحه، مطلب را از یک گزارش صرف فراتر می‌برد.

مصاحبه کننده در هر نشریه معمولاً یکی از اعضای پر تحرک تحریریه است. او باید بتواند در هر وضعیت دشوار و غیر عادی ارتباط خود را با مصاحبه شونده برقرار سازد، پیشینه و ملاحظات یک رویداد را بداند یا به دست آورد، حجم اطلاع و ارتباط مصاحبه شونده را ارزیابی کند و فوراً در ذهن خود از اطلاعات (که ممکن است خود مصاحبه شونده به دست داده باشد) و مجهولات (که به انگیزه یافتن پاسخی به آن‌ها مصاحبه می‌کند) چشم اندازی نو بیابد و تصمیم بگیرد که در هر لحظه چه سؤالی را باید مطرح کرد.

بیشتر بخوانید:

در بخش دوم مصاحبه و روش های انجام آن با انواع مصاحبه و نکات آنها آشنا شوید.

انواع مصاحبه

مصاحبه را می‌توان بر حسب شکل انجام به انواع ذیل تقسیم کرد:

مصاحبه حضوری رودررو اعم از مطبوعاتی یا رادیو تلویزیونی مصاحبه کتبی (فکس- اینترنت) مصاحبه تلفنی (مطبوعاتی- رادیویی) انواع مصاحبه حضوری

۱- یک چهره با یک چهره

۲- یک چهره با چند چهره

۳- چند چهره با یک چهره

۴- چند چهره با چند چهره

مصاحبه کننده باید موضوع را بشناسد و کاملاً بر موضوع و مصاحبه شونده تسلط داشته باشد.

ویژگی‌های مصاحبه تلویزیونی

۱- اهمیت نحوه حضور صوتی و بصری در مصاحبه

۲- حفظ آرامش و متانت در طرح پرسش و حضور در صحنه

۳- کنجکاوی و پیگیری

۴- سکوت و پرسش از همگان

۵- استفاده منطقی در استفاده از لحن و حرکات سر و دست در بیان موضوع

۶- نقش مهم دوربین و کارگردان تلویزیونی در طراحی صحنه و زاویه مناسب

ویژگی‌های مصاحبه رادیویی

۱- پرسش باید روش و صریح باشد.

۲- کوتاه و گویا باشد.

۳-صدا باید رسا بوده و صدای دیگری در زمینه نباشد، چرا که صدای اصلی را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

۴- کلمات و جملات نباید نامفهوم، مبهم و بریده بریده باشد.

۵- جان بخشی به کلمات و جملات با تناسب صدا‌ها و موضوعات.

مصاحبه کتبی

مصاحبه‌ای است که اغلب بدون حضور مصاحبه شونده انجام می‌شود. نداشتن وقت صحبت یا عدم حضور فیزیکی مصاحبه شونده از دلایل انجام این مصاحبه است. کارکرد مصاحبه کتبی عموماً خبری نیست و بیشتر غیر سیاسی و غیر حساس است. این مصاحبه چالشی نخواهد بود و، چون فقط پرسش‌های اولیه مطرح می‌شود، بیشتر شامل مصاحبه‌های علمی و نظایر آن‌ها است. تنها حسن آن عدم تکذیب آن از جانب مصاحبه شونده است.

معایب مصاحبه کتبی

۱- اتلاف وقت به دلیل تأخیر در جواب

۲- نارسایی در جواب‌ها

۳- پاسخ ندادن احتمالی به برخی از پرسش‌ها

۴- امکان تغییر محتوا و هدف برخی از پرسش‌ها از سوی مصاحبه شونده

۵- عدم امکان طرح پرسش‌های ثانویه

۶- تبدیل شدن مصاحبه به تبلیغ مصاحبه شونده

۷- کنترل مصاحبه در دست مصاحبه شونده است.

۸- ناچار باید تمام پاسخ‌ها را منتشر کنید.

مصاحبه شفاهی یا حضوری

در این نوع که بهترین نوع مصاحبه است، فضای رو در رو برای طرح انواع پرسش‌های اولیه و ثانویه وجود دارد و کنترل مصاحبه در اختیار مصاحبه‌کننده است.

مصاحبه تلفنی

این مصاحبه بیشتر در اضطرار عدم دسترسی و دوری مسافت صورت می‌گیرد. از تازگی برخوردار است. آمادگی مصاحبه کننده و مصاحبه شونده و اشراف هر دو به موضوع مهم است. دقت و سرعت انتقال مصاحبه کننده در طرح پرسش‌های ثانویه در این نوع بسیار مهم است.

اعتماد متقابل شرط اصلی در این مصاحبه است. در نوع تلفنی مصاحبه کننده تحرک کمتری دارد. قادر به توصیف مکان نیست و توان مدیریت فضا منوط به قدرت بیان است. همچنین امکان طرح پرسش‌های متعدد نیست و کمتر چالشی است.

تقسیم بندی دیگر مصاحبه‌ها عمقی، چالشی - گسترده - آزاد هدایت شده - میز گرد - نظر خواهی مناظره - شاهد عینی - مصاحبه مستند تاریخی مباحثه - مجادله مصاحبه خبری

مصاحبه‌ای است که هدف از انجام آن، کسب اطلاعات در زمینه‌های مورد نظر از مصاحبه شونده است.

این اطلاعات می‌تواند اطلاعات اولیه، ثانویه یا آگاهی از دیدگاه‌ها و عقاید مصاحبه شونده (کارشناس، مسئول، صاحب نظر) درباره، چون و چرا و تحلیل یک رویداد یا یک موضوع با توجه واقعیت‌های موجود باشد.

مصاحبه غیر خبری

هدف از این مصاحبه معرفی و شناساندن یک شخصیت شناخته شده یا ناشناخته از جهات و ابعاد گوناگون آن شخصیت است، یعنی شخصیت به مخاطب معرفی می‌شود.

مصاحبه عمقی یا چالشی

مصاحبه‌ای است که در طول آن، یک شخصیت و یا موضوع مربوط به این شخصیت بازنگری می‌شود و یا از آن موضوع رمزگشایی کامل به عمل می‌آید. در این نوع مصاحبه در واقع هزار توی تفکر و دیدگاه شخصی و یا موضوع مصاحبه بازشناسانده می‌شود. لازمه این نوع مصاحبه، شناخت کامل از موضوع و شخصیت مصاحبه است.

مصاحبه گسترده

نوع مقابل مصاحبه عمقی است. در مصاحبه عمقی به تعبیری کیفیت مورد نظر است، اما در این نوع مصاحبه بیشتر کمیت مورد نظر است و پرسش‌هایی که بیشتر نگاه معمولی دارند، مطرح می‌شود. (حول یک یا دو محور)

مصاحبه آزاد

موضوع از جانب مصاحبه کننده و مصاحبه شونده محدود نشده است. مانند: مصاحبه اختصاصی با هنرمندان و ورزشکاران. این نوع مصاحبه محدودیت زمانی ندارد. تنوع موضوع و کوتاهی پرسش‌ها پاسخ‌ها از ویژگی‌های این نوع مصاحبه است.

مصاحبه هدایت شده

در این نوع، موضوع‌های مورد نظر برای مصاحبه از قبل برای مصاحبه کننده یا مصاحبه شونده مشخص است و هیچ موضوعی خارج از توافق اولیه مطرح نمی‌شود. این مصاحبه معمولاً محدودیت زمانی دارد.

میزگرد

نوعی مصاحبه رو در رو است که مصاحبه کننده در ارتباط با موضوع یا موضوعاتی خاص انجام می‌دهد. در واقع مصاحبه شوندگان نسبت به موضوع‌های مورد نظر همپوشانی دارند.

مناظره

نوعی مصاحبه رو در رو است که طی آن مصاحبه کننده یک موضوع را با دو یا چند نفر که دیدگاه‌های متفاوتی دارند، در میان می‌گذارد و با مدیریت و آگاهی، مناظره را هدایت و موضوع را دنبال می‌کند.

نظر خواهی

نوعی مصاحبه است که طی آن یک پرسش با چند نفر در میان گذاشته می‌شود یا چند موضوع یا چند نفر حول محوری خاص مطرح می‌شود. جذابیت این مصاحبه در پردازش آن است.

مصاحبه با شاهد عینی

این نوع مصاحبه درباره رویداد‌های خبری انجام می‌شود. پر جاذبه است و هدف از آن مستند کردن رویداد یا وجوه مختلف واقعیت است. در قبال یک موضوع یا رویداد روز با شاهدان عینی انجام می‌شود که می‌تواند عمقی، گسترده و چالشی باشد.

مصاحبه‌های عمومی (مطبوعاتی)

در مصاحبه‌های عمومی که در اصطلاح به آن مصاحبه مطبوعاتی یا کنفرانس مطبوعاتی می‌گویند و از نوع مصاحبه‌های گروهی (چند به یک) یا (چند به چند) است، مصاحبه کننده با شرایطی مواجه است که در برخی موارد، متفاوت با مصاحبه اختصاصی است.

مهمترین ویژگی چنین مصاحبه‌هایی آن است که به علت وجود چند مصاحبه کننده، هر مصاحبه گر می‌تواند نقش محدودی در مصاحبه ایفا کند و عملکرد او تا حدودی تابع عملکرد دیگر مصاحبه کنندگان است. البته میزان این تابعیت ثابت نیست و خود وابسته به عوامل دیگری است. مثلاً در مواردی ممکن است مصاحبه شونده برای وسایل ارتباط جمعی شنیداری و دیداری اهمیت بیشتری قائل شود، چرا که مایل به پخش صدا و تصویر خود است و یا بر این باور است که گیرندگان پیام‌های رادیو و تلویزیون خیلی بیشتر از مطبوعات هستند. ویژگی‌ای که در مصاحبه مطبوعاتی باید به آن توجه کرد، محدودیت‌های ایفای یک رابطه دو جانبه است. این محدودیت از آنجا ناشی می‌شود که اولاً، موضوع‌های مطرح شده متنوع‌تر از یک مصاحبه اختصاصی هستند، چرا که از سوی افراد مختلف مطرح می‌شود و ممکن است پرونده برخی از این موضوعات قبلاً مطالعه نشده باشد. فرصت سؤال و جواب‌های متعدد برای یک مصاحبه کننده وجود ندارد. شاید به همین دلیل است که گاهی به مصاحبه‌های مطبوعاتی، «کنفرانس مطبوعاتی» می‌گویند. می‌دانیم که در یک کنفرانس، یک نفر سخنرانی می‌کند و عده‌ای آن را می‌شنوند. در آنجا یک ارتباط دوسویه قوی وجود ندارد و ممکن نیست که گیرنده پیام هر لحظه بتواند جای خود را با فرستنده آن عوض کند. در مصاحبه‌های مطبوعاتی، تنظیم گزارش مصاحبه مشکل‌تر از مصاحبه‌های اختصاصی است. یادداشت‌ها درباره موضوعات مختلف است. برخی از آن‌ها از نظر تنظیم کننده، حالتی ناتمام دارد و در واقع مجموع اطلاعات به دست آمده، حالت کلافی پیچیده را دارد که باید مرتب و یک پارچه شود.

روشهای مصاحبه خبری - روابط عمومی - ارتباطات - BLOGFA

روشهای مصاحبه خبری - روابط عمومی - ارتباطات - BLOGFA

روشهای یک مصاحبه خبری مطلوب - ایرنا مدرسه

روشهای یک مصاحبه خبری مطلوب - ایرنا مدرسه
روشهای مصاحبه خبری - روابط عمومی - ارتباطات - BLOGFA

مراحل انجام مصاحبه خبری - Vista.ir

مراحل انجام مصاحبه خبری - Vista.ir
یک سال پس از چاپ نخستین مصاحبه خبری در جهان بود که کاغذ اخبار میرزا صالح شیرازی به مثابه نخستین روزنامه ایران منتشر شد. می دانیم که پنجمین روزنامه ایرانی، ...

اصول تهیه یک مصاحبه خبری - مسعود معاونی

اصول تهیه یک مصاحبه خبری - مسعود معاونی
بشناسید

هنر مصاحبه کردن با رسانه ها - دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

هنر مصاحبه کردن با رسانه ها - دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
بشناسید

فرایند مصاحبه - خبرگزاری فارس

فرایند مصاحبه - خبرگزاری فارس
روشهای یک مصاحبه خبری مطلوب - ایرنا مدرسه

نمونه سؤالات مصاحبه استخدام کارشناس فروش به همراه بهترین پاسخها!

نمونه سؤالات مصاحبه استخدام کارشناس فروش به همراه بهترین پاسخها!
edu.irna.ir › news › روش-های-یک-مصاحبه-خبری-مطلوب

مصاحبه و تکنیک های آن: - هنر هشتم

مصاحبه و تکنیک های آن: - هنر هشتم
کتاب روشهای مصاحبه خبری در ۲۶۰ صفحه و در ده فصل تألیف شده و «دفتر مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها» آن را در سال ۱۳۷۷ به چاپ رسانده است.

اصول و فنون مصاحبه در خبر - دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد 13

اصول و فنون مصاحبه در خبر - دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد 13
بشناسید
منبع خبر : iribnews.ir